ไม่รู้ไม่ได้แล้ว กิจกรรมบำบัดคืออะไร? และมีประโยชน์อย่างไร? คลิกเลย!
กิจกรรมบำบัด นันทนาการ คำนี้หลายคนน่าจะเคยได้ยินเป็นอย่างดี แต่อาจจะยังไม่เข้าใจความหมายอย่างถ่องแท้ และหลายคนอาจจะคิดว่ากิจกรรมบำบัดก็คือการกายภาพบำบัด แท้จริงแล้วจะเป็นอย่างไร เหมือนกันหรือไม่ และกิจกรรมบำบัดใช้เพื่ออะไร ถ้าอยากรู้ตามไปดูพร้อมกันได้เลย!
กิจกรรมบำบัด คืออะไร

กิจกรรมบำบัด คือ ถือเป็นการรักษาฟื้นฟูร่างกายนิยมใช้ควบคู่กับการรักษาด้วยยาและเทคนิคทางการแพทย์อื่น นิยมใช้เพื่อคลายเครียด หรือจะเรียกว่าจิตบำบัดก็ได้เช่นเดียวกัน ซึ่งนักกิจกรรมบำบัดจะคิดค้นกิจกรรมที่ทำแล้วรู้สึกผ่อนคลาย สบายใจ ไร้กังวล มีความสุข ให้ผู้ที่เข้ารับการบำบัดมีสุขภาพจิตที่ดีมากยิ่งขึ้น เช่นกิจกรรมเต้นรำ ดูหนัง ฟังเพลง เล่นดนตรี บอร์ดเกมสนุก ๆ เป็นต้น ซึ่งกิจกรรมต่าง ๆ จะถูกคิดค้นขึ้นมาเพื่อช่วยฝึกฝนพัฒนาการทางด้านความคิด จิตใจและพฤติกรรมการใช้ชีวิตเพื่อให้ช่วยเหลือตนเองได้
กิจกรรมบำบัด มีอะไรบ้าง

กิจกรรมบำบัด นันทนาการเป็นการช่วยฟื้นฟูความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน สร้างสภาพแวดล้อมที่ดีให้กับคนในครอบครัว และสามารถช่วยฝึกทักษะต่าง ๆ ได้ดังนี้
- การฝึกสมาธิ
- ฝึกการเรียนรู้ การจดจำ และความเข้าใจ
- การฝึกทำกิจวัตรประจำวันในขั้นพื้นฐาน และขั้นสูง ไปตั้งแต่การอาบน้ำ สวมเสื้อผ้า หรือทำอาหาร เป็นต้น
- กิจกรรมกระตุ้นการรับประทานอาหาร และ การกลืนอาหาร
- กิจกรรมบำบัดทางด้านจิตใจ อารมณ์และความรู้สึก
ประโยชน์ของกิจกรรมบำบัด ผู้ป่วยทางด้านจิตใจ

การทำกิจกรรมบำบัดช่วยคลายเครียด จะช่วยลดความรุนแรงของอาหารในผู้ป่วยที่ตกจมอยู่กับสภาวะด้านจิตใจให้ดีขึ้นได้ในระดับหนึ่ง ซึ่งในผู้ช่วยบางรายอาจเห็นผลได้ชัดเจนหากกิจกรรมนั้น ๆ ได้รับการตอบสนองจากผู้ป่วย
1. กิจกรรมบำบัดผู้ป่วยโรคซึมเศร้า
การบำบัดที่ได้รับความนิยมเป็นอันดับต้น ๆ คงจะหนีไม่ได้จากการมีสัตว์เลี้ยงบำบัด เช่น หมา แมว สัตว์เลี้ยงเหล่านี้จะช่วยทำให้ผู้ป่วยรู้สึกไม่โดดเดี่ยวได้จากการสัมผัส การลูบ การกอด การดูแลเอาใจใส่ ซึ่งมีผลวิจัยออกมาชัดเจนว่า การลูบคลำสัตว์เลี้ยงอันเป็นที่รักจะช่วยลดอัตราการเต้นของหัวใจ ทำให้ฮอร์โมนความเครียดในร่างกายลดลงได้นั่นเองค่ะ นอกจากนี้ยังมีวิธีบำบัดอื่น ๆ อีกมากมายเช่นการเสพศิลปะบำบัด ไม่ว่าจะเป็นภาพวาด เสียงเพลง ดนตรี ที่ฟังหรือดูแล้วทำให้รู้สึกถึงความผ่อนคลาย ก็จะสามารถช่วยลดความเครียดลงได้เช่นกัน
2. กิจกรรมบำบัด สมาธิสั้น
กิจกรรมบำบัดสำหรับคนที่มีสมาธิสั้น ส่วนใหญ่มักจะเกิดขึ้นกับเด็ก จะเน้นการทำกิจกรรมที่ต้องใช้เวลานานและต่อเนื่อง เช่น การต่อจิ๊กซอว์ การระบายสี ซึ่งจะต้องมีผู้กำกับดูแลอย่างเคร่งครัดเพื่อให้เกิดระเบียบวินัย หรืออาจจะใช้วิธีการนั่งสมาธิก็ได้เช่นกัน การต้องจดจ่อหรือทำสิ่งเดิมเป็นเวลานานจะช่วยให้เกิดการเรียนรู้ ริเริ่มกระบวนการคิดและฝึกให้มีสมาธิกับสิ่งที่อยู่ตรงหน้ามากยิ่งขึ้น
3. กิจกรรมบำบัด ครอบครัว
ครอบครัวบำบัดมักจะเกิดขึ้นในเมื่อสมาชิกในครอบครัวคนใดคนหนึ่งเกิดปัญหา และจำเป็นจะต้องขอความร่วมมือจากคนในครอบครัวช่วยร่วมกันบำบัด การบำบัดจะเน้นไปที่การพูดคุยแบบเปิดใจเพื่อปรับความเข้าใจ ทั้งด้านสภาพแวดล้อมภายในครอบครัว การดูแลเอาใจใส่ เข้าใจซึ่งกันและกัน การแสดงออกด้านพฤติกรรม ท่าทางภาษากายภายในครอบครัว เรื่องในอดีตที่กระทบจิตใจ เพื่อหาทางออกในที่สุด โดยจะมีนักบำบัดคอยช่วยเหลือ
กิจกรรมบำบัดสำหรับผู้สูงอายุทางด้านร่างกาย

การทำกิจกรรมบำบัด ผู้สูงอายุ เป็นกิจกรรมที่เกิดขึ้นเพื่อช่วยส่งเสริม บำบัด และฟื้นฟูสำหรับผู้สูงอายุที่มีความบกพร่องทางด้านสุขภาพร่างกาย พฤติกรรม จิตใจ และอารมณ์ เช่น
- กิจกรรมบำบัด ผู้ป่วยโรคระบบประสาทและสมอง การบำบัดประเภทนี้จะครอบครัวเรื่องของการเคลื่อนไหวร่างกาย การรับประทานอาหาร การรับรู้ข้อมูล สมาธิและความจำ การสื่อสาร และการทำกิจวัตรประจำวัน
- กิจกรรมบำบัด ผู้ป่วยที่มีภาวะบกพร่องด้านการเคลื่อนไหว จะเน้นการเคลื่อนไหวกล้ามเนื้อ และการทรงตัว ลดการเกิดอุบัติเหตุเช่นการลื่นล้ม การหน้ามืดจากการเคลื่อนไหวลุกนั่งที่รวดเร็ว ฝึกให้ผู้ป่วยสามารถช่วยเหลือตนเองได้ เช่น การทำกิจวัตรประจำวันง่าย ๆ อย่างการเปลี่ยนเสื้อผ้าเป็นต้น
ทั้งนี้กิจกรรมบำบัดในผู้ป่วยหรือผู้สูงอายุ ถือเป็นเรื่องที่ดี ช่วยลดความเครียด หรือช่วยลดอาการซึมเศร้าต่าง ๆ ได้ อีกทั้งยังเป็นกิจกรรมที่ช่วยส่งเสริมและฟื้นฟูสมรรถนะร่างกายของผู้สูงอายุให้แข็งแรงขึ้นอีกอีกด้วย หากใครที่อยากให้ผู้สูงอายุที่บ้านมีกิจกรรมบำบัด ให้ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ เอเชียเนอร์สซิ่งโฮมช่วยฝึกหรือให้คำปรึกษาได้ตลอดเวลา หากท่านใดที่มีความสนใจสามารถติดต่อได้ที่เบอร์ 084 458 4591 Facebook หรือ Email : asianursinghome@gmail.com
คำถามที่พบบ่อย เกี่ยวกับกิจกรรมบำบัด
กายภาพบำบัด กับ กิจกรรมบำบัด ต่างกันอย่างไร
กายภาพบำบัด เป็นการบำบัดที่เน้นไปในเรื่องการฟื้นฟูสภาพร่างกายในกรณีที่ผู้ป่วยมีภาวะบกพร่องด้านการเคลื่อนไหวหรือกล้ามเนื้อมีความผิดปกติ เช่นอุบัติเหตุหรือโรคต่าง ๆ ที่ก่อให้เกิดภาวะอัมพาต หรือทำให้ร่างกายเคลื่อนไหวร่างกายได้ไม่ดีเท่าที่ควร รวมไปถึงการเจ็บป่วยด้วยที่ต้องใช้การยืดเส้น ดัดกระดูกในการบำบัด โดยจะมีท่าทางในการบำบัดที่ได้รับการยอมรับทางการแพทย์
กิจกรรมบำบัด เป็นการบำบัดที่เน้นไปในเรื่องของการฟื้นฟูสภาพจิตใจ ความรู้สึกนึกคิด มักใช้กิจกรรมต่าง ๆ เข้ามาเป็นส่วนช่วย เพื่อให้ผู้ป่วยเกิดการเรียนรู้ ฝึกการใช้สมาธิ การควบคุมอารมณ์ การมีความคิดสร้างสรรค์ และการเอาตัวรอด
นักกิจกรรมบำบัด เรียนอะไร
นักกิจกรรมบำบัด จะต้องเข้าเรียนในหลักสูตรวิทยาศาสตรบัณฑิตสาขาวิชากิจกรรมบำบัด ซึ่งจะใช้เวลาเรียนทั้งหมด 4 ปี ซึ่งในประเทศไทยมีหลักสูตรที่เปิดสอนในวิชานี้อยู่เพียง 2 มหาวิทยาลัยเท่านั้นคือ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และมหาวิทยาลัยมหิดล