3 สิ่งต้องรู้ สัญญาณเตือนโรคหลอดเลือดสมองจากอาการลิ้นแข็ง พูดไม่ชัด พร้อมวิธีรักษา!

อาการลิ้นแข็ง พูดไม่ชัดคือสัญญาณเตือนที่บ่งบอกได้ว่าอาจมีความเสี่ยงเป็นอัมพฤกษ์อัมพาตจากภาวะหลอดเลือดสมองตีบ อุดตันได้ ซึ่งมีความอันตรายเป็นอย่างมาก อาการลิ้นแข็ง พูดไม่ชัดเป็นภาวะที่ผู้ป่วยมีความบกพร่องหรือมีความผิดปกติทางสมองของส่วนที่ควบคุมการพูด โดยสาเหตุหลัก ๆ คือสมองขาดเลือด ซึ่งเกิดจากโรคหลอดเลือด ส่งผลให้เซลล์สมองตาย หรือสาเหตุอื่น ๆ เช่น เนื้องอกในสมอง หรือสมองได้รับความกระทบกระเทือนอย่างรุนแรงจากอุบัติเหตุ เป็นต้น

อาการลิ้นแข็งเกิดจากอะไร

ลิ้นแข็ง พูดไม่ชัด เกิดจากโรคหลอดเลือดสมอง ซึ่งเป็นโรคอันตรายที่สามารถทำให้เกิดความพิการ หรือเสียชีวิตได้ โดยทั่วไปโรคนี้อาจเกิดอย่างฉับพลัน บางรายไม่สามารถทราบล่วงหน้าได้ อาการของผู้ป่วยจะมีความผิดปกติของทางระบบประสาท ซึ่งเริ่มจากแขนและขาอ่อนแรงที่ข้างใดข้างหนึ่ง มีลักษณะของมุมปากเบี้ยว ลิ้นแข็ง พูดไม่ชัด หรืออาจมีอาการปวดศีรษะร่วมด้วย ผู้ป่วยบางรายมีความดันโลหิตสูงผิดปกติ ดังนั้นหากมีอาการดังกล่าวข้างต้นควรรีบไปพบแพทย์เพื่อวินิจฉัยรักษาทันที ก่อนที่อาการจะลุกลามและทรุดลง ทำให้การรักษาเป็นไปได้ยากขึ้น

วิธีแก้อาการลิ้นแข็ง ในผู้สูงอายุ รู้สึก โคนลิ้นแข็ง พูดไม่ชัด ลิ้นพันกัน 

อาการลิ้นแข็ง พูดไม่ชัด หรือโคนลิ้นแข็งส่วนหนึ่งเกิดจากการควบคุมกล้ามเนื้อในการพูดผิดปกติ และมีความบกพร่องของเส้นประสาทที่เกี่ยวข้องกับการพูด ทำให้การควบคุมกล้ามเนื้อของอวัยวะเกิดความอ่อนแรง เกร็ง พูดไม่ชัด ลิ้นพันกัน โดยสัญญาณเตือนเหล่านี้ต้องทำการฟื้นฟูร่วมกับนักแก้ไขการพูดหรือนักกายภาพบำบัด เนื่องจากภาวะการพูดแต่ละชนิดจะมีลักษณะแตกต่างกันไป บ้างก็มีความรุนแรงดังนั้น จึงต้องวางแผนการแก้ไขและช่วยให้ผู้ป่วยฝึกพูดด้วยวิธีต่าง ๆ ดังนี้

1. วิธีแก้ลิ้นแข็ง พูดไม่ชัด

กระตุ้นให้ผู้ป่วยฝึกความเข้าใจในเรื่องต่าง ๆ โดยสอนการพูดเรียนเสียง เรียกชื่อสิ่งของ หรือหัดเรียกชื่อบุคคลที่คุ้นเคย และอาจจะพูดให้ผู้ป่วยฟังก่อนจากนั้นค่อย ๆ ฝึกให้ผู้ป่วยพูดตามอย่าช้า ๆ ซึ่งอาจใช้ท่าทางประกอบในการพูด เพื่อให้ผู้ป่วยเข้าใจง่ายมากยิ่งขึ้น และจะต้องฝึกอย่างต่อเนื่อง โดยจะต้องกำหนดระยะเวลาฝึกให้กับผู้ป่วยตามความเหมาะสม หากผู้ป่วยฝึกบ่อย ๆ จะสามารถช่วยในการฟื้นฟูได้ดี

2. อาการลิ้นแข็ง ในผู้สูงอายุ

ควรเริ่มฝึกให้กับผู้สูงอายุแบบง่าย ๆ โดยอาจใช้คำพูดสั้น ๆ เช่น การฝึกออกเสียงสระ อะ อา อุ อู อิ อี หรือคำพูดสั้น ๆ  ได้แก่ ผักชี โรตี ปลาดุก ตู้เย็น เป็นต้น ซึ่งคำพูดเหล่านี้จะช่วยให้ผู้ป่วยพูดได้ง่ายและสามารถตอบสนองต่อการพูดได้ไวขึ้น อีกทั้งยังกระตุ้นการออกเสียงให้กับผู้ป่วยที่มีอาการลิ้นแข็ง พูดไม่ชัด ให้กลับมาพูดได้ใกล้เคียงปกติมากที่สุด

หากมีอาการลิ้นแข็ง พูดไม่ชัด รักษาอย่างไร

อาการลิ้นแข็ง พูดไม่ชัด เป็นอีกหนึ่งสาเหตุของโรคหลอดเลือดสมองตีบ ซึ่งสามารถป้องกันได้โดยการรักษา ควบคู่กับการปรับพฤติกรรมการในใช้ชีวิตประจำวันให้อย่างเหมาะสม เช่น การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และควรรับประทานให้ครบ 5 หมู่ หรือมีการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และต้องควบคุมน้ำหนักไม่ให้เกินมาตรฐาน อีกทั้งยังไม่ควรสูบบุหรี่และไม่ดื่มสุรา และหากเกิดอาการผิดปกติมีอาการลิ้นแข็ง พูดไม่ชัดให้รีบไปพบแพทย์ให้เร็วที่สุด หากผู้ป่วยเกิดอาการลิ้นแข็ง พูดไม่ชัด และไปพบแพทย์ทันเวลาภายในเวลา 4 ชั่วโมงครึ่ง แพทย์จะใช้แผนการรักษาโรคหลอดเลือดสมองหรือโรคหลอดเลือดสมองตีบ โดยจะให้ยาละลายลิ่มเลือดนับตั้งแต่นาทีแรกที่ผู้ป่วยมีอาการ แต่หากผู้ป่วยได้รับการรักษาช้าจะไม่สามารถทำการรักษาด้วยวิธีดังกล่าวได้ เนื่องจากเนื้อสมองตายหรือสมองสามารถตอบสนองต่อการรักษาด้วยยาละลายลิ่มเลือด หรือทำการบริหารลิ้นง่าย ๆ เช่น

1. แลบลิ้นไปแตะที่ริมฝีปากบนและทำการตวัดลิ้นลงมาแตะที่ริมฝีปากล่าง
2. กวาดลิ้นไปมาภายในปาก
3. แลบลิ้นออกมาแล้วตวัดลิ้นกลับเข้าไป ค่อย ๆ ทำแบบนี้เรื่อย ๆ เพื่อฝึกความแข็งแรงของลิ้น
4. แลบลิ้นออกมาเล็กน้อย แล้วตวัดลิ้นไปทางซ้าย และทางขวา อย่างช้า ๆ
5. ฝึกห่อลิ้นอยู่บ่อยครั้ง เพื่อไม่ให้ลิ้นเกิดการแข็งตัว

สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการลิ้นแข็ง พูดไม่ชัด มักเกิดจากโรคหลอดเลือดสมอง ดังนั้นผู้ป่วยจึงควรได้รับการรักษาโดยเร็วที่สุด หากมีอาการลิ้นแข็ง พูดไม่ชัด สามารถปรึกษาคลินิกแก้ไขการพูด แก้ไขอาการพูดช้า พูดไม่ชัด กระตุ้นพัฒนาการ โดยนักแก้ไขการพูด จากศูนย์ฟื้นฟูผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง อิชิ ให้ช่วยดูแล หากใครที่สนใจสามารถโทรสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่เบอร์โทร 061 838 0713 หรือติดต่อผ่าน E-mail : ishiistrokecenter@gmail.com หรือ Facebook  ศูนย์ฟื้นฟูผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง อิชิ

คำถามที่พบบ่อย (FAQ)