10 สัญญาณเตือนโรคหลอดเลือดสมอง รีบพบแพทย์ด่วน ก่อนสายเกินไป!
Stroke หรือ โรคหลอดเลือดสมอง นับว่าเป็นอีกหนึ่งโรคร้ายที่เป็นภัยเงียบใกล้ตัวอันดับต้น ๆ ที่สามารถพบได้บ่อยมาก โดยความอันตรายของโรคนี้ คือ แม้ผู้ป่วยจะรอดชีวิตจากโรคนี้มาได้ แต่สิ่งที่จะติดตามมานั่นก็คือ อาการป่วยจากการเป็น อัมพฤกษ์ อัมพาต ผู้ป่วยหลายคนพิการและไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ จึงควรสังเกตตนเองบ่อย ๆ หากมี 10 สัญญาณเตือนโรคหลอดเลือดสมอง ดังต่อไปนี้ ควรรีบพบแพทย์ทันทีก่อนที่จะสายเกินไป
โรคหลอดเลือดสมอง คืออะไร เกิดขึ้นได้อย่างไร?
โรคหลอดเลือดสมอง หรือ อาการสโตรก คือ ความผิดปกติของหลอดเลือดสมองที่เกิดการตีบ หรืออุดตัน ซึ่งอาการเส้นเลือดสมองตีบ จะทำให้เลือดไหลเวียนได้ช้าและไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอ จนส่งผลให้เซลล์สมองขาดออกซิเจน นำไปสู่การทำให้สมองตายในที่สุด ดังนั้นผู้ที่มีอาการเส้นเลือดในสมองตีบจำเป็นต้องพบแพทย์ทันที เพื่อรับการรักษาอย่างรีบด่วน เพราะหากได้รับการรักษาในทันทีจะช่วยลดความรุนแรงจากภาวะสมองตายได้ และยังช่วยลดความเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมอง ภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นได้อีกด้วย
ปัจจัยเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมอง
- สตรีที่รับประทานยาคุมกำเนิด ร่วมกับเป็นความดันโลหิตสูงก็มีโอกาสที่จะเป็นโรคนี้ได้
- อายุที่มากขึ้นก็มีผลให้หลอดเลือดสมองเกิดการเสื่อมสภาพไปตามกาลเวลา ในผู้ที่มีอายุมากแล้ว จึงมีโอกาสเป็นโรคหลอดเลือดสมองระยะเฉียบพลันได้มากกว่าผู้ที่มีอายุน้อย
- น้ำหนักเป็นปัจจัยเสี่ยงสูงเช่นกัน โดยผู้ที่มีน้ำหนักตัวมาก มักจะมีโอกาสเป็นเบาหวาน และความดันโลหิตสูง จนนำไปสู่การเกิดโรคเส้นเลือดในสมองตีบ
- พฤติกรรม การดื่มแอลกอฮอล์ ก็สามารถทำให้หลอดเลือดเปราะ หรือเลือดออกง่าย รวมถึงการสูบบุหรี่ก็เป็นปัจจัยเสี่ยงสูงเช่นกัน
- การมีโรคประจำตัว เช่น โรคหัวใจวาย โรคเกี่ยวกับลิ้นหัวใจ หัวใจเต้นผิดจังหวะ ความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน ก็ล้วนเสี่ยงต่อการเกิดโรคได้ง่ายทั้งสิ้น
รวม 10 สัญญาณเตือนโรคหลอดเลือดสมอง มีอะไรบ้าง
10 สัญญาณโรคหลอดเลือดสมอง ที่กำลังบ่งบอกว่าคุณเสี่ยงต่อการเกิดโรค สามารถสังเกตได้จากอาการต่าง ๆ ดังต่อไปนี้
1. เวียนศีรษะบ่อย ๆ และเกิดขึ้นเป็นเวลานาน
หากคุณมีอาการเวียนศีรษะบ้านหมุนบ่อย ๆ นานเกินกว่า 5 นาที โดยไม่สัมพันธ์กับการเปลี่ยนท่าทาง แต่เป็นร่วมกับการเดินเซ นี่อาจเป็นสัญญาณเตือนโรคหลอดเลือดสมองที่กำลังเกิดขึ้นกับตัวคุณก็ได้
2. เกิดอาการปวดหัวแบบรุนแรงเฉียบพลัน
เรียกว่าเป็นอาการที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน ร่วมกับมีการอาเจียนร่วม นี่อาจเป็นอาการปวดหัวที่จากการมีอาการเส้นเลือดในสมองแตก ทำให้สมองทำงานผิดปกติ จนรู้สึกปวดหัว และคลื่นไส้อาเจียน
3. เห็นภาพซ้อน
ผู้ที่เริ่มมีอาการเตือนโรคหลอดเลือดสมอง เห็นภาพซ้อน มองเห็นซีกเดียว เดินเซหรือชนสิ่งของ เนื่องจากดวงตามีเส้นประสาทที่เชื่อมการทำงานกับสมอง หากมีอาการอ่อนแรงร่วมด้วย นี่คือสัญญาณสำคัญที่คุณควรรีบไปพบแพทย์โดยด่วน
4. สื่อสารได้ลำบาก
อาการที่ชัดเจนคือ พูดลำบาก พูดไม่ชัด นึกคำไม่ออก ใช้คำพูดผิด หรือผู้ป่วยบางคนพูดไม่ได้เลย เป็นสัญญาณเตือนที่ควรระวัง เพราะกล้ามเนื้อใบหน้ามีความเกี่ยวเนื่องกับการทำงานของสมองเช่นกัน จึงทำให้เกิดอาการเหล่านี้นั่นเอง
5. ใบหน้าเกิดความผิดปกติ
เกิดอาการหน้าเบี้ยว ปากเบี้ยว หลับตาไม่สนิทข้างเดียว สัญญาณของโรคหลอดเลือดสมอง ซึ่งถือเป็นอาการเริ่มต้นของอาการทางสมอง
6. แขนขาอ่อนแรงครึ่งซีก
รู้สึกว่าไม่มีแรงยกแขน กำมือไม่ได้ ของหลุดจากมือ ไม่มีแรงเดิน นี่เป็นอาการที่เกิดจากความผิดปกติของเซลล์ประสาท จึงเป็นอาการเตือนที่พึงระวังเป็นอย่างมาก ซึ่งโรคหลอดเลือดสมอง รู้เร็ว รักษาทัน หากรีบไปหาหมอตั้งแต่ตอนนี้ก็ยังไม่สายเกินไป
7. มีปัญหาเรื่องของพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวัน
มีปัญหาเรื่องของพฤติกรรม เช่น อยู่ ๆ ก็ไม่ทราบว่าจะใช้เครื่องไม้ เครื่องมือที่มีอยู่ในบ้านอย่างไร ใส่เสื้อผ้าไม่ได้ จนต้องมีคนมาคอยช่วยเหลือ ซึ่งมีผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันอย่างมาก
8. รับประทานอาหารลำบาก
ผู้ที่เป็นโรคนี้มักจะมีอาการกลืนอาหารไม่ได้ ทำให้รับประทานอาหารได้ลำบาก หรือแม้แต่การดื่มน้ำก็อาจจะเกิดการสำลักได้เช่นกัน ดังนั้นถ้ามีอาการแบบนี้อย่าได้นิ่งนอนใจเป็นอันขาด
9. มีโรคประจำตัวหลายโรครวมกัน
การมีโรคประจำตัวก็เป็นสัญญาณที่บ่งบอกได้ชัดเจนอยู่แล้ว ว่าคุณมีความเสี่ยงต่อการเกิดอาการเลือดไปเลี้ยงสมองไม่พอ ยิ่งหากมีหลายโรค คุณจะต้องระวังให้มาก ๆ เพราะคุณอาจเป็นโรคเกี่ยวกับหลอดเลือดสมองด้วยก็ได้
10. ฟังคนอื่นพูดไม่เข้าใจ
เมื่อไหร่ก็ตามที่ไม่สามารถสื่อสารหรือฟังคนอื่นพูดไม่เข้าใจ ร่วมกับมีอาการอื่น ๆ ก็เป็นหนึ่งในสัญญาณเตือนของโรคด้วยเช่นกัน
หากหลอดเลือดสมองแตกหรือตีบ แต่ไปพบหมอไม่ทันจะเป็นอย่างไร
เราได้ทราบกันไปแล้วเกี่ยวกับสัญญาณเตือนโรคหลอดเลือดสมอง หากเกิดขึ้นจริง ไม่ว่าจะเป็น หลอดเลือดสมองตีบ หรือหลอดเลือดสมองแตก แต่ไม่ไปพบแพทย์หรือไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที โอกาสที่จะเสี่ยงต่อการเป็น อัมพฤกษ์ อัมพาต ไปจนถึงเสียชีวิตก็มีสูงมาก ดังนั้นหากมีสัญญาณของเส้นเลือดสมองตีบ ควรไปพบหมอเพื่อตรวจและทำการรักษาอย่างเร่งด่วน
วิธีการรักษาและฟื้นฟูผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง
หากเป็นได้ควรดูแลและรักษาทันทีเมื่อมีสัญญาณเตือนโรคหลอดเลือดสมอง โดยมีวิธีการรักษาและฟื้นฟูผู้ป่วยดังนี้
- หากผู้ป่วยมีอาการแขนขาอ่อนแรง จะต้องทำกายภาพบำบัดทันที รวมถึงทำกิจกรรมต่าง ๆ ที่จะช่วยฟื้นฟูกล้ามเนื้อและลดอาการแขนขาอ่อนแรงลงได้
- กรณีที่ผู้ป่วยไม่สามารถสื่อสารได้ จะต้องได้รับการฝึกโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อให้สามารถสื่อสารได้มากที่สุด
- ถ้ามีปัญหาในการกลืน รับประทานอาหารลำบาก หรือทานไม่ได้เลย จะต้องดูแลด้วยการให้อาหารผ่านสายยางก่อน จากนั้นจึงค่อย ๆ ฝึกกล้ามเนื้อที่ใช้ในการรับประทานอาหาร เพื่อให้สามารถรับประทานอาหารได้เองโดยไม่ต้องใส่สายยางต่อ
ฟื้นฟูผู้ป่วยที่ศูนย์ฟื้นฟูผู้ป่วยหลอดเลือดสมอง อิชิ (Ishii) เป็นสถานที่ที่หลายคนนิยมไปใช้บริการมากที่สุด เพราะที่นี่ได้มาตรฐานเดียวกับประเทศญี่ปุ่น และมีทีมแพทย์พยาบาลที่ชำนาญการ สามารถดูแลผู้ป่วยได้อย่างถูกต้องตามมาตรฐานในระดับสากล โดยที่นี่เปิดให้บริการหลายสาขา มีทีมนักกิจกรรมบำบัดวิชาชีพ และทีมผู้ช่วย ฟื้นฟูกล้ามเนื้อมัดเล็ก ทักษะการใช้ชีวิตประจำวัน พร้อมทีมจัดกิจกรรมนันทนาการที่ได้รับการอบรมเป็นอย่างดี ซึ่งควรรีบพาผู้ป่วยไปฟื้นฟูทันที โดยเฉพาะช่วง 6 เดือนแรก ยิ่งได้รับการบำบัดเร็วก็ยิ่งหายเร็วขึ้น
คำถามที่พบบ่อย FAQ
ควรดูแลตัวเองอย่างไร หากพบว่าเป็นโรคหลอดเลือดสมอง
การดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง เริ่มต้นจากลดการบริโภคอาหารไขมันสูง เช่น เนื้อสัตว์ติดมัน ไขมันอิ่มตัว และไขมันทรานส์ ลดการรับประทานอาหารที่มีรสเค็ม หรือมีโซเดียมสูง พยายามควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้เป็นปกติ โดยเฉพาะผู้ป่วยโรคเบาหวาน ดูแลการรับประทานอาหาร การออกกำลังกาย และการใช้ยารักษาอย่างเหมาะสม รวมถึงเข้ารับการฟื้นฟูและทำกายภาพบำบัดอย่างต่อเนื่องด้วย
ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง จำเป็นต้องได้รับการฟื้นฟูหรือไม่
จำเป็นอย่างมาก เพื่อให้ร่างกายกลับมาเป็นปกติ โดยเฉพาะในคนที่มีอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรง แต่อาจจะต้องใช้เวลาในการฟื้นฟูสักระยะหนึ่ง ซึ่งควรเลือกศูนย์ฟื้นฟูผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่ดีที่สุด เพื่อการรักษาอย่างมีประสิทธิภาพ โดยศูนย์ฟื้นฟู อิชิ ก็เป็นทางเลือกที่หลายคนให้ความไว้วางใจ ที่นี่มีหลายวิธีในการบำบัดฟื้นฟูผู้ป่วย และที่น่าสนใจก็คือการเล่นเกมโลกเสมือนจริง (Virtual Reality) ที่เป็นทางเลือกใหม่ในการฟื้นฟูโรคหลอดเลือดสมองนั่นเอง
เราจะป้องกันโรคเส้นเลือดในสมองตีบได้อย่างไร
เราต้องควบคุมปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง และการงดสูบบุหรี่ การลดอาหารที่มีไขมัน รับประทานผักผลไม้ หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ ที่สำคัญต้องหมั่นสังเกตสัญญาณเตือนโรคหลอดเลือดสมองอยู่เสมอ หากมีอาการผิดปกติควรพบแพทย์ในทันที
เส้นเลือดสมองตีบ รักษาหายไหม
โรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดอัน สามารถรักษาหายเป็นปกติได้ โดยผู้ป่วยไม่มีความพิการ อัมพฤกษ์ อัมพาตหลงเหลืออยู่ และที่สำคัญก็คือจะต้องได้รับการรักษาทันทีหลังมีอาการภายในเวลา 4 ชั่วโมงครึ่ง